W chłodniach jest miejsce tylko na owoce najwyższej jakości
Obecny sezon zapowiada się bardzo urodzajny, jeżeli chodzi o plony jabłek. Niestety nie jest to dobra informacja dla sadowników, ponieważ może to się wiązać z trudnością ich sprzedaży, a także nieadekwatną ceną do poniesionych kosztów ich wyprodukowania. Dlatego jesienią powinniśmy jeszcze bardziej zwrócić uwagę na to, jakie jabłka wkładamy do komór chłodniczych na krótsze i dłuższe przechowywanie.
Obecna sytuacja na rynku jabłek jest trudna. Wiąże się to z ich nadprodukcją w naszym kraju, zmniejszającą się krajową konsumpcją, a także znacznym spadkiem eksportu. Do tego szalejące, wysokie ceny nawozów, środków ochrony roślin, paliwa oraz innych środków i narzędzi potrzebnych do produkcji wpłynęły na to, że niektórzy sadownicy częściowo zaniechali wykonywania prawidłowego programu ochrony swoich upraw. Słaba koniunktura była powodem tego, że już na początku sezonu niektórzy pominęli kluczowe zabiegi, np. przeciwko mszycom czy chorobom grzybowym. Niestety nie pozostało to bez echa.
Efekt oszczędności w ochronie
W niektórych sadach plamy parcha można było już zauważyć na małych zawiązkach w czerwcu. Jeżeli chodzi o mączniaka jabłoni, to także wielu plantatorów nie zapanowało nad tą chorobą, czego efektem są znaczne uszkodzenia pędów czy owoców.
W przypadku uszkodzeń po żerowaniu szkodników najbardziej dały się we znaki mszyca jabłoniowo-babkowa, bawełnica korówka, owocówki i zwójki. Zwalczanie dwóch ostatnich jest ważne także w drugiej połowie sezonu, ponieważ wtedy mogą poczynić największe szkody. Przy zwalczaniu owocówek i zwójek bardzo pomocne są pułapki feromonowe, dzięki którym wiemy, jak dużo osobników w danym momencie się w nie odławia, i na tej podstawie można zdecydować o konieczności wykonania zabiegu.
Monitoring sadu jest kluczowy. Tylko regularne lustracje sadu dają możliwości racjonalnego wykonania planu ochrony. W danym momencie w każdym sadzie może być trochę inna sytuacja i inne zagrożenia, dlatego podstawą także w ograniczaniu kosztów zabiegów jest wykonywanie systematycznych lustracji.
Owoce z ordzawieniami
Niestety w tym sezonie oprócz problemów ze szkodnikami i chorobami w różnych rejonach wystąpiły również ordzawienia związane ze znacznymi spadkami temperatur w okresie wiosennym. Można to zauważyć szczególnie na odmianie Gala, która jest wrażliwa na to zjawisko. Owoce z ordzawieniami niestety nie mogą zostać przeznaczone na deser. Alternatywą dla przemysłu może być obieranie lub sprzedaż na soki NFC. W okresie letnim, lokalnie, na terenie całej Polski wystąpiły opady gradu. Jabłka uszkodzone po gradzie również nie nadają się do sprzedaży na deser. Co więcej takie owoce nie będą się dobrze przechowywały, więc należy je sprzedać bezpośrednio po zbiorze.
Tylko zdrowe owoce do chłodni
Przy tak urodzajnym roku jak obecny w naszym kraju jabłek wysokiej jakości nadal będziemy mieć bardzo dużo. Wyznacznikami wysokiej jakości są jędrność, stopień wybarwienia skórki, średnica oraz brak jakichkolwiek uszkodzeń skórki i miąższu. Ważne jest, by owoce zostały zebrane w odpowiednim terminie. Dlatego przed zbiorem należy wykonać np. test skrobiowy, zmierzyć jędrność oraz po prostu ocenić organoleptycznie, czyli obejrzeć jabłka i spróbować kilka sztuk.
W przypadku przechowywania jabłek należy także wspomnieć o ważnej roli wapnia. Niedobór tego składnika ma negatywny wpływ na jakość owoców i może sprzyjać występowaniu chorób fizjologicznych, np. gorzkiej plamistości podskórnej. Pośrednio niedobór wapnia wpływa także na to, że jabłka szybciej stają się miękkie. Pierwiastek ten odgrywa ważną rolę w procesie oddychania oraz starzenia się komórek. Jabłka zawierające mniej wapnia dojrzewają wcześniej niż owoce posiadające go więcej. Oznacza to, że program nawożenia dolistnego nawozami zawierającymi wapń jest niezwykle ważny w drodze do wysokiej jakości. Jeżeli do chłodni trafią owoce z niedoborami tego składnika, to powinniśmy liczyć się z tym, że nie będą się one dobrze przechowywały, co poskutkuje wystąpieniem chorób fizjologicznych. Należy także dodatkowo wziąć pod uwagę np. warunki przechowywania owoców oraz inne wyznaczniki jakości jabłek. Czynnikami sprzyjającymi powstawaniu chorób fizjologicznych są także: upalna i słoneczna druga połowa sezonu wegetacyjnego, duży stosunek liści do owoców, przenawożenie gleby azotem, opóźniony termin zbioru, a także opóźnione schłodzenie owoców po zbiorze.
Owoce słabej jakości w przechowalni
Skutkami przechowywania jabłek słabej jakości są jeszcze słabsza ich jakość po przechowaniu, wpływająca między innymi na występowanie chorób fizjologicznych takich jak: gorzka plamistość podskórna, szklistość miąższu, oparzelizna powierzchniowa, miękka oparzelizna owoców, rozpad mączysty, rozpad wewnętrzy, zbrązowienie przygniezdne, rozpad chłodniczy i inne. Oprócz tego w trakcie przechowywania mogą wystąpić choroby grzybowe: parch chłodniczy czy szara pleśń.
Tekst : Monika Korzeniowska