Powschodowe odchwaszczanie ziemniaka
Jednym z zabiegów pielęgnacyjnych na plantacjach ziemniaka jest niszczenie rozwijających się chwastów w terminie powschodowym.
Zabiegi powschodowego odchwaszczania w plantacji ziemniaka powinno się przeprowadzać, gdy rośliny mają ok. 10-15 cm wysokości. Najpóźniej do fazy zwierania rzędów, ponieważ w tym okresie możliwe jest jeszcze swobodne dotarcie cieczy roboczej do chwastów z zabiegów opryskiwania. Jednocześnie wysoką skuteczność stosowanych preparatów i zadowalające efekty zwalczające uzyskuje się, gdy chwasty znajdują się w fazie juwenalnej.
Ziemniaki - herbicydy powschodowe
Chwasty jednoliścienne w plantacji ziemniaka powschodowo zwalcza się graminicydami (tabela). Do dyspozycji są preparaty bazujące na substancjach czynnych: propachizafop, kletodym, cykloksydym, fluazyfop-P-butylu, chizalofop-P-etylu. W momencie aplikacji herbicydu gatunki prosowate chwastów powinny być w fazie 2-6 liści, a perz właściwy 3-6 (nie później niż do momentu ich krzewienia się). Stosując preparaty z tej grupy, należy zwrócić uwagę, że niektóre z nich mają długi okres karencji, co może ograniczać możliwość ich użycia w plantacjach przeznaczonych na wczesny zbiór. Dlatego każdorazowo przed zastosowaniem należy zapoznać się z etykietą – instrukcją stosowania preparatu. Do zwalczania jednorocznych chwastów dwuliściennych i niektórych jednoliściennych można użyć w plantacjach ziemniaka preparaty bazujące na trzech substancjach czynnych: bentazonie, rimsulfuronie, metrybuzynie (tabela).
Uprawa ziemniaka - metrybuzyna wymaga ostrożności
Zaletą powschodowego odchwaszczania jest możliwość rozpoznania chwastów na plantacji, natomiast preparaty stosowane w tym terminie mogą wywoływać stres fitotoksyczności u roślin ziemniaka. Czynnikiem oddziałującym na wystąpienie fitotoksyczności są warunki pogodowe krótko po zabiegu opryskiwania. Nie bez znaczenia jest wrażliwość odmian na substancje czynne, przede wszystkim na metrybuzynę wykorzystywaną w powschodowym zwalczaniu chwastów. Wykazano1), że wrażliwość odmian na metrybuzynę uzależniona jest zarówno od średniej dobowej temperatury powietrza, jak i sumy opadów w maju i czerwcu. Niska temperatura i opady powodują większą wrażliwość roślin na uszkodzenia. Naukowcy2) z IHAR Bonin podają, że w zależności od wrażliwości odmiany uszkodzenia po jej użyciu mogą być przyczyną nawet 60 proc. strat w plonie bulw. Reakcje odmian ziemniaka na metrybuzynę należy wiązać z różną intensywnością pobierania, mobilności w roślinie oraz zdolnością do szybkiej przemiany substancji biologicznie czynnej do związków nietoksycznych. Metrybuzyna należy do grupy triazyn, których mechanizm działania polega na blokowaniu przepływu elektronów w fotosystemie II. W wyniku tego energia świetlna nie zostaje przekształcona w niezbędną roślinom reakcję chemiczną. Bezpośrednim powodem uszkodzeń roślin i zniszczenia tkanek jest tworzenie się w roślinach substancji niszczących błony komórkowe. Z tego względu – u odmian wrażliwych i/lub gdy nie jest znana wrażliwość odmiany na metrybuzynę, jak również na plantacjach nasiennych – preparaty zawierające tę substancję czynną stosuje się 8-10 dni po sadzeniu.
Przykładowe herbicydy powschodowe w ziemniakach | |||
Substancja czynna | Nazwa handlowa | Dawka/ha | Uwagi |
Chwasty jednoroczne dwuliścienne | |||
Bentazon | Basagran 480 SL | 3 l | Stosować przy 10-15 cm wysokości roślin ziemniaka. |
Bazon* | |||
Benta 480 SL* | |||
Benta Duo 480 SL* | |||
Bentaz 480 SL* | |||
Bento* | |||
Gransol 480 SL* | |||
Wolof 480 SL* | |||
Metrybuzyna | Citation 70 WG | 0,2 kg | Stosować przy 10-15 cm wysokości roślin ziemniaka. Uwzględnić wrażliwość odmian na metrybuzynę. |
Tuberon 70 WG | |||
Aurelit 70 WG | 0,5 kg | ||
Keeper Agro | |||
Mistral 70 WG | |||
Raba 70 WG | |||
Sencor Liquid 600 SC | 0,5 l | ||
Chwasty jednoroczne dwuliścienne i niektóre jednoliścienne | |||
Rimsulfuron | Rimuron 25 WG + ad. | 50 g | Stosować przy 10-15 cm wysokości roślin ziemniaka. Przy dużych różnicach temperatur między dniem i nocą po użyciu rimsulfuronu może wystąpić reakcja fitotoksyczności. Większość preparatów można aplikować w dawkach dzielonych; II dawka po 15-20 dniach po I dawce. |
Titus 25 WG + ad. | |||
Plaza 25 WG + ad. | |||
Radar 25 WG + ad. | |||
Egzecutor 25 SG | 60 g | ||
Mambo 25 WG | |||
Ramzes 25 WG + ad. | |||
Rim 25 WG + ad. | |||
Rimel 25 SG + ad. | |||
Rincon 25 SG + ad. | |||
Twist 25 WG + ad. | |||
Graminicydy na chwasty jednoliścienne | Perz właściwy | Chwasty prosowate | |
Propachizafop | Agenor 100 EC | 1,25-1,5 l lub dawki dzielone co 12 dni | 0,6-0,7 l |
Agil-S 100 EC | |||
Aria 100 EC | |||
Bosiak 100 EC | |||
Profop 100 EC | |||
Vima-Propachizafop | |||
Zetrola 100 EC | |||
Kletodym | Centurion Plus 120 EC | 2 l | 0,8 l |
GramiGuard | |||
Select Super 120 EC | |||
Cykloksydym | Focus Ultra 100 EC + ad. | 4-5 l | 1-2 l |
Fluazyfop-P butylu | Akapit 125 EC | 2 l | |
Balatella Forte 150 EC | 1,7 l | 0,63-0,83 l | |
Fortune | |||
Foster Forte 150 EC | |||
Privium 125 EC | 2 l | 0,75-2 l | |
Trivko | 0,75-1 l | ||
Chizalofop-P etylu | Achiba 05 EC | 2-2,5 l | 1-1,25 l |
Labrador Extra 50 EC | 2 l | 0,75-2 l | |
Labrador Pro | |||
Wizjer 50 EC | |||
Lampart 05 EC | 2-3 l | 0,75-1,5 l | |
Maceta 50 | 2-2,5 l | 1-1,25 l | |
Pilot 10 EC | 1-1,25 l | 0,5-0,6 l | |
Pilot Max 10 EC | 1-1,5 l | 0,4-0,5 l | |
Szogun 10 EC | |||
Targa 10 EC | |||
Targa Max 10 EC | 1 l | 0,5-0,6 l | |
Targa Super 05 EC | 2 l | 1-1,25 l |
ad. - adiuwant
*Należy zużyć zapasy do ostatecznego terminu stosowania środka - 8.07.2021
Wg MRiRW, 05.2021
1) T. Gruczek, Wrażliwość odmian ziemniaka na metrybuzynę, „Biuletyn IHAR”, Jadwisin 2004, nr 232, s. 193-199.
2) J. Urbanowicz, Reakcja odmian ziemniaka na metrybuzynę stosowaną po wschodach, „Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych”, 2006, nr 511, s. 355-361.
Katarzyna Szulc