Kiedy wykonać zabieg T-1 w zbożach?

Zabieg T-1 w zbożach najczęściej przeprowadza się po ruszeniu wegetacji, od końca fazy krzewienia (BBCH 29), w fazie strzelania w źdźbło (BBCH 30) pierwszego lub drugiego kolanka (BBCH 31-32). Termin ochrony jest ruchomy i zależy od warunków pogodowych w danym roku uprawy i intensywności porażenia przez dominującą chorobę na plantacji.

Zabieg T-1 ma na celu przede wszystkim ochronę podstawy źdźbła, przy czym odpowiednio dobrany preparat działa też skutecznie na występujące choroby na liściach. W uprawie pszenicy, pszenżyta, żyta powinien przede wszystkim zwalczać rdzę brunatną i mączniaka prawdziwego. W spektrum działania preparatu powinna być także rynchosporioza, jeśli widoczna jest w zbożach. W jęczmieniu zwalczane będą: mączniak prawdziwy i plamistość siatkowa liści.

Sytuacja na plantacji zbóż

Przed przystąpieniem do zabiegu T-1 warto przeprowadzić lustrację na swoich polach w celu określenia występujących chorób na plantacji. Dopiero wówczas, w zależności od porażenia patogenami chorobotwórczymi, można dobierać preparat zwalczający, który będzie wykorzystany wiosną w pierwszej ochronie fungicydowej T-1. Zabieg T-1 ma na celu przede wszystkim zwalczanie chorób podstawy źdźbła i pojawiających się chorób liści. Jeśli obserwuje się objawy chorobowe na roślinach, to zabieg powinien eliminować w pierwszej kolejności sprawcę choroby występującego w największym nasileniu. Jednocześnie trzeba uwzględnić choroby, które pojawiają się w tym czasie na plantacji. W pierwszej ochronie wiosennej wybiera się fungicydy odznaczające się wysoką skutecznością, często o kompleksowym działaniu, ponieważ zabieg T-1 jest fundamentalnym w wiosennej ochronie zbóż.

Termin zabiegu ochrony T-1

Zabieg T-1 najczęściej przeprowadza się po ruszeniu wegetacji, od końca fazy krzewienia (BBCH 29), w fazie strzelania w źdźbło (BBCH 30) pierwszego lub drugiego kolanka (BBCH 31-32). Termin ochrony jest ruchomy i zależy od warunków pogodowych w danym roku uprawy i intensywności porażenia przez dominującą chorobę na plantacji.

Nasilenie chorób podstawy źdźbła wzrasta po przedplonach zbożowych i po wczesnych siewach. Dlatego w takich warunkach, szczególnie w przypadku odmian mniej odpornych, konieczne jest wykonanie zabiegu wcześniej. Wczesna interwencja jest niezbędna, gdy gleba jest wilgotna i temperatury oscylują w granicach 6-12°C. W takich warunkach na plantacjach jęczmienia ozimego termin zabiegu T-1 będzie przypadał w fazie końca krzewienia (BBCH 28-29). W pozostałych gatunkach zbóż nastąpi on nie później niż w końcu krzewienia początku strzelania w źdźbło (BBCH 29-30). W przypadku uprawy zbóż po przedplonie zbożowym zabieg T-1 jest bezwzględnie konieczny, przeprowadza się go profilaktycznie. Fungicydy stosuje się niezależnie od nasilenia chorób i nie należy odkładać go w czasie. Powinniśmy brać pod uwagę, że zboża mogą być zaatakowane przez grzyby, natomiast nie dawać jeszcze objawów chorobotwórczych. Do zabiegu wybiera się fungicydy, które zarejestrowane są do zwalczania chorób podstawy źdźbła – zboża muszą być w tym terminie zabezpieczone. Jeśli odpowiednio wcześnie nie ochroni się roślin, wówczas dojdzie do porażenia źdźbła, a w efekcie zakłócony będzie transport wody i substancji odżywczych. W konsekwencji doprowadzi to do wylegania oraz odbije się na jakości ziarna. 

Po przedplonach niezbożowych najczęściej pierwszą ochronę fungicydem T-1 przeprowadza się w fazie strzelania w źdźbło pierwszego kolanka (BBCH 30-31). Na plantacjach z terminów opóźnionych zabieg można wykonać później, w fazie drugiego kolanka (BBCH 32). Przy czym podczas oprysku fungicydem w fazie pierwszego i drugiego kolanka znaczną uwagę należy przykładać do chorób liści i wybierać preparaty chroniące nie tylko podstawę źdźbła, ale także dobrze zabezpieczające liście.

Warunki pogodowe mają znaczenie

Wykonując ochronę T-1, trzeba zwracać uwagę na warunki atmosferyczne panujące podczas opryskiwania i krótko po zabiegu. Substancje czynne fungicydów na ogół działają najlepiej w temperaturze powyżej 12°C, ale są też takie, które mogą być stosowane w niższych temperaturach. Dlatego przy doborze fungicydu oprócz spektrum zwalczanych chorób zwrócić trzeba także uwagę na wymagania substancji względem temperatury minimalnej. Oznacza to, że suma temperatur dnia i nocy (nieprzekraczająca temperatury minimalnej) musi utrzymywać się do kilku dni po zabiegu, żeby był on w pełni skuteczny. Jeśli w trakcie zabiegu lub w nocy po nim zapowiadane są przymrozki, wówczas oprysk fungicydem należy przesunąć. Substancje czynne powinny podlegać rotacji w celu uniknięcia wystąpienia zjawiska odporności sprawców chorób na zastosowane fungicydy.

Tekst i zdjęcia: Katarzyna Szulc