Pożądaną dawkę wypryskiwanej cieczy na hektar można uzyskać w efekcie zmiany trzech parametrów:

• rodzaju zastosowanych rozpylaczy (wielkości otworów ich dysz),
• wartości ciśnienia cieczy doprowadzanej do rozpylaczy,
• prędkości jazdy zestawu ciągnika z opryskiwaczem.

W wyniku zmian dwóch pierwszych parametrów zmienia się ilość cieczy wypryskanej w jednostce czasu przez opryskiwacz, co wpływa istotnie na jakość oprysku.

Dobór rozpylacza

Regulując opryskiwacz w pierwszym rzędzie należy dokonać wyboru rodzaju i wielkości rozpylaczy oraz wysokości ciśnienia roboczego odpowiedniego dla danego zabiegu. Zalecenia co do tych parametrów podawane są na opakowaniach środków ochrony roślin. W przypadku nie posiadania zalecanych rozpylaczy uważa się, że powinny być montowane rozpylacze dające jak największe rozdrobnienie, przy czym ma to większe znaczenie podczas zabiegów niszczących szkodniki lub patogeny, niż w przypadku zabiegów mających na celu zniszczenie chwastów. Ponadto jako zasadę przyjmuje się stosowanie maksymalnej, możliwej dla danej uprawy i warunków terenowych, prędkości roboczej w celu uzyskania dużej wydajności pracy.

W przypadku braku szczegółowych zaleceń co do rodzaju i wielkości rozpylaczy oraz wymaganego ciśnienia pracy należy przeprowadzić regulację opryskiwacza przy wykorzystaniu wymaganej dla danego zabiegu dawki na hektar. W tym celu można posłużyć się nomogramami lub tabelami zawartymi w instrukcji obsługi bądź przeprowadzić próbę oprysku, która zazwyczaj daje najdokładniejszą regulację opryskiwacza, ponieważ uwzględnia stan techniczny zarówno opryskiwacza, jak i ciągnika.

Próba oprysku

W celu przeprowadzenia próby oprysku należy po zamontowaniu wybranych rozpylaczy napełnić zbiornik opryskiwacza do określonego poziomu czystą wodą. Następnie uruchomić pompę opryskiwacza przy otwartym zasilaniu zespołów roboczych na 1 minutę, utrzymując określone obroty silnika ciągnikowego (obroty, przy których uzyskuje się nominalne obroty wału odbioru mocy lub takie, które będą stosowane podczas pracy). Po zatrzymaniu pompy należy dolać wody do pierwotnego jej poziomu w zbiorniku, mierząc dokładnie jej ilość.

Ilość ta może być również określona w sposób uproszczony na podstawie pomiaru natężenia wypływu cieczy podczas próby z 1 rozpylacza (np. za pomocą wyskalowanej menzurki).

Aby określić rzeczywistą prędkość zestawu na wybranej przekładni ciągnika należy zmierzyć czas przejazdu wyznaczonego odcinka drogi, przy czym trzeba pamiętać o utrzymaniu tych samych co uprzednio obrotów silnika. Wyznaczenie rzeczywistej prędkości ruchu jest konieczne ze względu na poślizg kół ciągnika w czasie pracy, dlatego też pomiar powinno się przeprowadzić przy napełnionym, w przybliżeniu do połowy, zbiorniku opryskiwacza.

Określenie dawki

Na podstawie wykonanych pomiarów można określić dawkę na hektar: Q = 166,7q⋅n/(b⋅v), gdzie, q – ilość cieczy wypryskanej przez 1 rozpylacz podczas jednominutowej próby w litrach, n – liczba rozpylaczy na belce, b – szerokość robocza opryskiwacza w metrach, v – rzeczywista prędkość ruchu opryskiwacza w m/s.

Obliczona dawka powinna się równać normie oprysku zalecanej ze względów agrotechnicznych. W przypadku gdy obliczona dawka jest niższa od wymaganej, należy zwiększyć ciśnienie robocze, w przypadku przeciwnym – zmniejszyć. Po wykonaniu korekty ciśnienia próbę należy powtórzyć aż do momentu uzyskania równości między dawką wynikającą z obliczeń a dawką wymaganą ze względów agrotechnicznych.

Jeżeli w wyniku prób okaże się, że niemożliwe jest uzyskanie wymaganej dawki poprzez regulację ciśnienia w zalecanym dla danego rodzaju rozpylaczy zakresie, należy zastosować inną przekładnię ciągnika, bądź zastosować rozpylacz o innej średnicy otworów lub wielkości szczeliny.